De voorbereidingen

Oorlog
De wereld staat in brand en dan ga je voor je plezier een mooie reis maken. Vind je dat normaal? Deze vraag werd ons de laatste weken een paar keer gesteld. De eerlijkheid gebiedt ons om te zeggen dat we zelf ook een bezwaard gevoel niet helemaal kunnen onderdrukken. Niet ter verontschuldiging, maar de reis hebben we geboekt toen er nog geen oorlog in Oekraïne was en hebben we tevens geboekt toen de coronaregels eindelijk werden versoepeld. Het reisje kost een behoorlijke duit en omdat onze annuleringsverzekering niet betaalt als er een annulering volgt op grond van oorlog, terrorisme, natuurrampen of corona, gaan we de reis gewoon laten doorgaan. Daarbij komt dat de oorlog niet eindigt als wij thuis blijven. Als dat wel zo was, was de keuze gemakkelijker en heel snel gemaakt!

We hebben er, nu de keuze eenmaal is gemaakt, onwijs veel zin in. Het is niet een reis die we onder normale omstandigheden zo zouden hebben gemaakt. Maar Jordanië was één van de eerste landen die toeristen weer wilden ontvangen. Daarbij komt ook dat de nog openstaande reis naar Rusland, Mongolië en China voor het derde opeenvolgende jaar niet kan doorgaan. We proberen nu die reis maar te annuleren, maar de annuleringsverzekering gaat ons niet vergoeden. We zijn daarom in de slag met het reisbureau, dat de reis ook daadwerkelijk niet kán uitvoeren, waardoor ze dus financieel verantwoordelijk zijn. En daar ligt dan weer een volgend probleem, want het reisbureau dreigt vanwege allerlei omstandigheden (eerst corona, daarna oorlog) om te vallen. Het is een gespecialiseerd reisbureau dat enkel reizen richting het verre Oosten in portefeuille heeft! Enfin, dat wordt nog een dingetje van enkele duizenden euro's.....

Wij zoeken normaal gesproken onze vakanties in te richten met 70 à 80 procent natuur en 20 à 30 procent cultuur. Dat ligt in Jordanië wel wat anders, we schatten in dat de verhouding natuur : cultuur fifty-fifty zal zijn. We denken dat het hoogtepunt van de cultuur ligt in de oude stad Petra (uitgehouwen uit steen) en dat het hoogtepunt van de natuur ligt in de woestijn Wadi Rum.

Vanaf 23 maart zijn de coronaregels fors versoepeld. We hoeven bij vertrek en bij terugkomst niet meer op corona te testen. Dat scheelt weer vier keer ongeveer 70 euro en daar kun je toch weer een paar keer lekker voor gaan smikkelen! Wat overblijft is dat je (digitaal) een soort gezondheidsverklaring voor de Jordaanse overheid moet invullen en dat je in het vliegtuig nog een mondkapje moet dragen. Op openbare plaatsen in Jordanië is op dit moment het mondkapje ook nog verplicht, maar er zijn voor de rest geen restricties meer. 
Waar we wel een beetje rekening mee moeten houden is dat we het land bezoeken tijdens ramadan. Dat kan een nadeel zijn, alhoewel een weekje vasten voor vooral Eddie geen overbodige "luxe" zou zijn. Maar nee, volgens het reisbureau zijn heel veel restaurantjes gewoon open. Ze zijn daar heel blij dat ze weer wat aan de toeristen kunnen verdienen.

Enfin, op een aparte pagina kunnen jullie het reisschema bekijken. We gaan dit verslag vanaf 5 april zoveel mogelijk dagelijks bijwerken. We zijn wel afhankelijk van verbindingen om dit ook snel online te kunnen zetten.

Verslag deel 1

5 April

Vadertje NS laat zich van de goede kant zien en brengt ons zonder vertraging en zonder andere ellende in een poep en één zucht naar Schiphol. Een perfecte start van een lange reis die om 09.00 uur begint en die vanavond rond 21.00 uur in Amman zal eindigen.
En toch. Dan gebeuren er weer bijzondere dingen die het opschrijven wel waard zijn: eerst halen we bij het GrensWissel Kantoor op Schiphol Plaza een beetjeJordanese muntjes, waarna we een halve marathon moeten lopen om in te checken achterin hal 1a. Om vervolgens de douane te passeren in hal 2 en dan uiteindelijk te boarden in gate D44. Ervaren reizigers weten dan wel dat deze wandeling niet ophoudt met een enkel kilometertje….Jeetje, wat een afstanden. Mijn schoenveters beginnen spontaan te verkleuren!

De veiligheidsmeneer van Schiphol Security is deze keer een hele goede. Hij vindt warempel mijn extra portefeuille, die ergens veilig verborgen zit in mijn broek. De veiligheidsmeneer zegt dat ik mee moet komen naar een kamertje verderop en daar moet ik uit de kleren! Als de man vaststelt dat ik geen echte bom in mijn broek heb, mag ik verder richting douane en ook daar geven ze snel groen licht. We kopen wat leesvoer voor de dode momentjes en besluiten een broodje te eten bij Schiphol Bread Company. De broodjes zalm met eiersalada zien er verleidelijk uit en een beker koffie completeert de eenvoudige lunch. Maar Marjolein krijgt toch spontaan de hik als de kassameneer haar vraagt om voor de 2 kartonnen bekertjes zwarte koffie en de 2 broodjes hele magere zalm liefst 25 euro af te tikken. Hoezo, wordt het leven duurder…! Maar gelukkig, onder het broodje zalm ligt een leuke voucher voor tandartskorting. Jeetje, dat broodje is hard! De stukken glazuur springen spontaan aan alle kanten van je kiezen af! Marjolein mikt de korsten als een volleerd basketbalspeelster in een vuilnisbak en ik werk de materie weg door het brood te masseren met wat slokken koffie. Afwachten nu hoe mijn maag met het brouwsel omgaat…..

Aan gate D44 wachten we tot we mogen boarden en al snel nestelen we ons op rij 16, op onze riante ruimte stoelen aan de nooduitgang. Als dan plotseling de purser via de geluidsinstallatie meldt dat iemand een groen-blauwe jas bij de gate heeft laten liggen….je raadt het al…..Bogaert dus. Gelukkig wordt de jas keurig bij mijn stoel afgeleverd. Marjolein kijkt me quasi verontwaardigd aan. Helaas, ze gelooft me niet als ik zeg dat ik het Transaviapersoneel wilde testen op klantvriendelijkheid.

Enfin, de vliegreis duurt minder lang dan we verwachtten, namelijk 4 uur en 15 minuten! We doden de tijd met lezen, slapen en met smullen van heerlijke tapas. Rond 20.00 uur lokale tijd landen we op het vliegveld van Aman. Daar blijkt dat Marjolein een verdraaid goede accountant zou kunnen zijn. Een paspoort (logisch), een QR-vaccinatiecode, een Jordanpas, een QR-code van het land Jordanië, een Jordaans visum, twee dikke stempels van de douanemeneer en een stickertje in het paspoort dat we goedgekeurd zijn. Wat je allemaal moet verzamelen! Vijftien meter na de douane staat er dan nog een douanemeneer die de stempels in de paspoorten controleert.

Ene Hassan staat ons bij de uitgang namens Outsight Travel op te wachten. Hij gooit de koffers en rugzakken in de luxe KIA en rijdt ons over een zesbaansweg naar hotel Toledo tegenaan het centrum van Hamman. Hassan vertelt dat hij onze gids voor de hele trip is, dat hij trots is op zijn land en dat Jordanië 10 miljoen inwoners heeft waarvan er 4 miljoen in Amman wonen. De bewoners zijn 85% islamiet en 15% christen. En Hassan zegt dat zij, zoals het een modern land betaamt, goed met elkaar omgaan. Hamman is tot onze grote verbazing een supermoderne stad met geweldig mooie, moderne gebouwen. We passeren IKEA, Starbucks en vele andere namen die je ook vooral tegenkomt in het vrije westen.Hotel Toledo is een prima driesterren toeristenhotel en we hebben een knappe kamer. Het kingsize bed dat ons beloofd is, is kingsize voor kleine Japannertjes, maar een halve reus uit ‘s-Gravenpolder heeft eigenlijk meer ruimte nodig. En dat is dan dus vooral jammer voor Marjolein die mogelijk nog wel eens per ongeluk op het vloerkleedje naast het kingsize bed terecht kan komen…..dat zal niet scoren, Bogaert…..

Bij de receptie wisselen we nog wat Amerikaanse dollars om voor dinars uit Jordanië. Mijn oog valt daarbij op een reclamebordje waar dagtochten in Amman worden aangeprezen. Het levert ons heel serieuze buikpijn op, want waar wij voor morgen een dagtrip reserveerden bij VIATOR voor 250 euro, daar bieden ze het hier aan voor nog geen 100 euro. We troosten ons met het idee dat onze trip wel iets heel bijzonders zal hebben…maar toch….misschien denkt deze zuunige Zeeuw vannacht nog wel eens heel even aan de lelijke deuk in zijn portemonnaie.Enfin, we mikken er nog een eenvoudig diner in en duiken vermoeid om 23.30 uur (lokale tijd) in ons mandje. Morgen de XXXXL Luxe dagtrip in Amman. Heel benieuwd. Het is begonnen!

Broodjes zalm met koffie voor 25 euro

6 april

De nacht duurt lang en is heel warm! De airco gaat tekeer als een roedel eskimo’s, maar het blijft heel warm in de kamer. Marjolein gooit uiteindelijk het raam open, waarna we ons realiseren dat ook deze stad nooit slaapt. Wat een herrie!Maar vooruit, er komt wel iets aan frisse lucht binnen en als ook Morpheus zijn weg naar binnen gevonden heeft, vallen we heerlijk in slaap. De iman van de beroemde Blauwe Moskee haalt ons enkele uurtjes later ruw uit onze slaap. Maar waar we overal in de wereld de imans vervloeken om hun “geschreeuw”, daar blijven we nu geboeid naar deze Jordaneese Hazes luisteren. Deze iman zingt als een nachtegaal en ik val zelfs tijdens zijn laatste nummer al weer terug in slaap. Deze morgen beklagen we ons bij de receptie over het niet functioneren van de airco. Dan blijkt dat deze periode van het jaar voor de Jordanezen een koude periode is en dan geeft de airco alleen warmte, in plaats van verkoeling! Gelukkig begrijpt de receptionist dat we koude Hollanders zijn en dat het voor ons heel erg warm is. In de loop van de dag zullen ze een ventilator bij het bed plaatsen! En als we een heerlijk ontbijt als basis  voor de dag hebben verorberd, beginnen we aan de XXXXXXL city trip.

En dat wordt me een mega meevaller! Let op, ik vraag allereerst aan de man van trip welk een verschil er zit tussen zijn dure Tour en de veel goedkopere tour die het hotel aanbiedt. De man doet ons haarfijn uit de doeken dat we in een luxe auto met WiFi mogen plaatsnemen, dat alle gidsen bij de bezienswaardigheden echt privé zijn én dat ze ook al volledig betaald zijn. Hij overtuigt ons en weldra voelen we ons ook echt behandeld op een XXXXL manier.

Chauffeur/gids Hassan (de Tweede) brengt ons naar de citadel van Amman. Boven de hoofdstad Amman torent op een heuvel de Amman Citadel uit. Deze historische plek bestaat uit een 1700 meter hoge muur die dateert uit de bronstijd, de iconische Tempel van Hercules en het Omajjadenpaleis. Met zoveel belangrijke bezienswaardigheden op één locatie, wordt de Amman Citadel wel gezien als een van de beste plaatsen om te bezoeken in Amman.De Citadel bevindt zich op de top van Jebel Al Qala'a, een heuvel midden in het oude centrum van de stad. De heuvel ligt 850 meter boven de zeespiegel en kijkt uit over de oude stad.

Een ontzettend aardige gids met een moeilijke naam gidst ons door deze schitterende attractie. Als we de baas van de gids tegenkomen, vertelt deze dat we geluk hebben met de gids, want hij is de beste van alle gidsen in Jordanië. Ik zeg tegen die baas dat zijn gids ook heel veel geluk heeft, want hij mag vandaag de allerliefste vrouw van Nederland toespreken. Beginnen beide mannen te lachen! Ze hebben verdorie niet in de gaten dat ik bloedserieus ben!  Maar alle gekheid op een stokje, het is er werkelijk schitterend en uitermate interessant. En eindelijk tref ik nu een gids die mij vertelt hoe de oude Romeinen het voor mekaar kregen om al die zware blokken steen en al die hoge torens te bouwen. Ze hadden toen immers geen hijsinstallaties! En deze man kan mij hier en nu haarfijn de techniek van die Romeinen uit de doeken doen! Geweldig…..Er zijn weinig mensen die deze techniek kennen en ik ben één van hen....

De citadel van Amman

Het Romeinse theater is de volgende attractie waar Hassan de Tweede ons naartoe brengt. Het theater is samen met het naastgelegen odeum gebouwd in de 2e eeuw na Chr., tijdens de regering van keizer Antonius Pius. Het biedt plaats aan 6.000 toeschouwers op 33 rijen zitplaatsen en is daarmee het grootste antieke theater van Jordanië. Het theater ligt direct aan het oude forum en is tegen de heuvel aan gebouwd.Het goed bewaard gebleven theater is het belangrijkste monument van het antieke Philadelphia. Tegenwoordig is het een toeristische trekpleister en het wordt nog steeds voor diverse voorstellingen gebruikt.

Daarna trekken we naar de oude Romeinse stad Jerash. Het oude Jerash omvat indrukwekkende tempels en uitgestrekte pleinen die bijzonder goed bewaard zijn gebleven en stuk voor stuk de tand des tijds glansrijk hebben doorstaan. Een plek waar Romeinse, Griekse en Byzantijnse geschiedenis samenkomt en de verhalen op straat liggen. Ik beschrijf de belangrijkste hieronder. Jerash lag eeuwenlang verborgen onder een dikke laag zand, tot de stad in het jaar 1806 werd ontdek door een Duitse archeoloog. Hoewel je hier een aantal unieke opgravingen kan bekijken is de plek minder bekend dan het beroemde Petra. Onterecht, maar daardoor hoef je het complex met veel minder mensen te delen.

De belangrijkste tempel van Jerash was de Tempel van Artemis, een reusachtig bouwwerk met afmetingen van 161 bij 121 meter. De tempel was opgedragen aan de Griekse godin Artemis: dochter van Zeus en Leto, beschermvrouwe van Jerash en godin van de jacht en vruchtbaarheid. De tempel valt op vanwege haar grootte en is vanwege de ligging op een heuvel overal in de stad te zien. Door aardbevingen en weersomstandigheden is de tempel tegenwoordig een ruïne, maar het meest opvallende deel is nog vrijwel intact: van de twaalf metershoge zuilen staan er nog elf overeind en daarmee is deze tempel terecht het symbool van Jerash.

De Tempel van Zeus is qua oppervlakte kleiner dan die van zijn dochter Artemis, maar daarom niet minder indrukwekkend. De tempel werd in het jaar 162 na Christus gebouwd op de fundering van een Romeins gebedshuis, die op zijn beurt weer een oud-Griekse tempel verving. Ook de Tempel van Zeus is hoger gelegen dan de rest van de stad, en biedt een spectaculair overzicht over de ruïnes. De tempel werd oorspronkelijk omringd door reusachtige zuilen en enkele daarvan zijn weer overeind gezet, al dan niet op de verkeerde plek. Het bouwwerk wordt door middel van een trap verbonden met een lager gelegen plein.

De Cardo Maximus was de hoofdstraat van Jerash, een brede staat met aan weerszijden een indrukwekkende zuilenrij. De 800 meter lange straat verbindt de noordelijke toegangspoort met de Tempel van Zeus in het zuiden. Vroeger was dit de plek waar de inwoners hun inkopen deden bij winkeltjes en marktkramen en ook vandaag de dag word je als toerist via deze weg langs alle belangrijke bezienswaardigheden geleid. Vergeet in ieder geval niet om ook op de straat zelf te letten, want hier komt de historie van Jerash weer even tot leven.

Het Hippodrome is een antiek sportveld, waarschijnlijk daterend uit de 1e tot 3e eeuw na Christus en is gelegen nabij de zuidelijke toegangspoort. Rondom het veld was zitplaats voor 15.000 toeschouwers en op de plek waar vroeger atletiekwedstrijden en paardenraces werden gehouden kun je tegenwoordig genieten van een moderne interpretatie van deze historie. Tweemaal per dag wordt hier een wervelende show opgevoerd met Romeinse kostuums, gladiators en zwaarden, en ben je getuige van spectaculaire wedstrijden wagenrennen.

Na Jerash zijn we super versleten en zijn we blij als we diep in de namiddag op onze hotelkamer tot rust kunnen komen. Ik realiseer me dat het verslag dat ik nu schrijf eigenlijk heel serieus is en weinig humor bevat. Natuurlijk hebben we veel gelachen om allerlei zaken, maar die komen nu eens in een verslag niet aan bod. Nou een paar dingetjes dan. In het laatste theater dat we in Jerash bezochten hangt een akoestiek om van te watertanden. Zeker als je op een gemarkeerd punt gaat staan heb je optimaal effect van de theater-opbouw. Ik probeer Marjolein te verleiden om een duet met me te zingen. Ze weigert. Toch zet ik ons lijflied ‘La cidarem la mano” uit de opera Don Giovanni van Mozart in. Eerlijk, ik heb nog nooit zo’n prachtige, krachtige akoestiek gehoord. Fenomenaal! Dat de Romeinen dat in die tijd voor mekaar kregen is ongelooflijk. Als Marjolein het duet moet overnemen, valt het stil…..Gelukkig hebben de andere toeristen de start van het lied van ondergetekende mee mogen maken….ik vrees dat ze het er nu thuis nog over hebben!

En dan nog een flater in de auto. Het komt over leeftijden te praten. De gids schat mij op 77 jaar en Marjolein op 45. Wat een oerdomme slijmbal! Die kan naar zijn fooi fluiten!

Jerash

Donderdag 7 april

Hassan de Eerste staat al een kwartier eerder klaar dan afgesproken om snel te beginnen aan een lange reis richting Dana National Park. De reis zal onderbroken worden met enkele bezoeken aan enkele bijzondere plekken.

We zijn een poosje aan het rijden als ik vaststel dat Jordanië “het Koninkrijk der bijzondere Bulten” kan worden genoemd. Waarom? Let op: hier hebben ook de dromedarissen één bult en de kamelen hebben er hier ook twee. Tot zover niks bijzonders. Maar dan de wegen! Die hebben er honderden! Om de 300 à400 meter ligt er in de weg een bult, een wegversperring waar de zwaarst geschapen kameel van zou schrikken! En als ik het heb over een bult, dan heb ik het echt over een bult! Niet zo eentje als bij ons, waar je alleen het gas voor moet loslaten om dan soepeltjes over de remmer te glijden. Als je dat hier doet, doe je mee aan een bultenoorlog, want dan heeft werkelijk ieder inzittende een joekel van een bult op zijn knar! Foei, toch, wat een bulten hier! Maar vooruit, ik ben in de loop der jaren de wagenziekte kwijtgeraakt. Eens kijken of ik die hier soepeltjes kan terugvinden als we om de paar honderd meter in de ankers moeten.

En dan zijn we plotseling al bij Mount Nebo. Er ontstaat hier vandaag een waarlijk historisch moment in de geschiedenis. Hier, op deze plaats, kwam ooit Mozes aan. Hij zag van hieruit het Beloofde Land. Nu, na zoveel jaren, treden Marjolein en ik in zijn voetsporen. Hoe bijzonder kan het gaan in de mondiale geschiedenis! Maar dan….let op het springen van de lintworm! Ik wil op exact dezelfde plaats gaan staan als mijn voorganger Mozes eertijds, als ik in het beeld loop van een fotograferende Française. Ze roept: “Mon Dieu…!!”, maar ik stel haar gerust: “Je suis seulement un disciple simple….”. Ofwel “ik ben maar een gewone discipel”, waarna ze mij en Marjolein op de foto zet. Want hoe dikwijls ontmoet je nu een echte discipel.Het is jammer dat het vrij heiig is. Mozes kon het Beloofde Land zien, wij niet. Maar ja, verschil moet er zijn. Ik probeer nog de Dode Zee in de verte te splijten, maar ook dat lukt me vandaag niet echt.Op deze plaats worden we in de kerk voor de eerste keer geconfronteerd met waarlijk schitterend oud mozaïekwerk. Indrukwekkend mooi, maar echt heel bijzonder vinden we de mozaïek landkaart in de kerk St. George in Madaba, iets verderop. Het mozaïek is niet meer compleet, maar bepaalde delen zijn super goed bewaard.

Het is hier de streek van het mozaïek en als we even later een bedrijfje bezoeken waar gehandicapte mensen allerlei prachtige mozaikstukken maken en verkopen, kunnen we de verleiding niet weerstaan. We gaan voor een vierkant werkje met de afbeelding van een mooie boom. Het exemplaar kost 100 Dinar (130 euro), maar als een gewiekste Afrikaan biedt de verkoper het ons voor een speciale prijs van 75 Dinar (97,50 euro) aan. Ik hap niet….de prijs zakt met veel pijn en moeite naar 65 Dinar (84,50 euro). Ik bied de man 65 euro in plaats van 65 dinar en na enig overleg met “de directie” gaat hij akkoord en zijn we de nieuwe eigenaar van een prachtig stukje mozaïek. Wij gelukkig, zij gelukkig.

We denderen over Kingsroad verder richting Dana. Het is echt een prachtige route, rijkelijk versierd met stoere bulten. Maar de omgeving is heel divers: van prachtig glooiend groen landschap naar ruw middelgebergte. We stellen nu al vast dat Jordanië een heel mooi, divers land is!

In Alkerak zoeken we een echt lokaal etenstentje op en gebruiken we een echte Jordanese maaltijd. Er zit onder andere een kebab maaltijd bij. Het smaakt voortreffelijk. In Alkerak bezoeken we ook nog een kasteel, maar we nemen niet echt de tijd om het kasteel en de geschiedenis ervan uitgebreid te bestuderen. Het is een prachtig kasteel, gebouwd in 1142 en het ligt heel mooi midden in het stadje. Het is een bezoek zeker waard!

En dan rond half vijf arriveren we in Dana Guesthouse. Dit Guesthouse ligt aan de rand van het historisch kleine dorp Dana. Het dorp is uniek. De gebouwen zijn opgetrokken uit gedroogde kleiblokken en heeft een heel bijzondere, gemoedelijke sfeer. Verschillende gebouwen zijn duidelijk ver voorbij de houdbaarheidsdatum en zijn half of geheel in elkaar gezakt. Maar een groot deel staat toch ook nog overeind en de huisjes worden zelfs nog bewoond. Je zou er maar wonen….overigens zijn de huisjes in de winter te bewonen zonder dat er gestookt moet worden, terwijl de temperatuur hier dan toch heel ver onder nul zakt. En in de zomer zorgt de klei-muur voor een heel koel verblijf. Enfin, het is aan alle kanten bijzonder. 
Dan stappen we onze kamer voor de komende dagen in. Een kamer met een open douche zodat je niet alleen vanuit de woonkamer of vanaf het balkon naar buiten kunt kijken, maar zelfs vanuit de douche. En dat uitzicht……we zitten op de rand van een enorme canyon en dat is mooi……mooi….!! Mijn emotie kruipt onmiddellijk uit mijn ogen en oren gelijkertijd. Weer besef ik wat een enorm bevoorrechte mensen we zijn. We kijken samen ademloos naar een stuk natuur dat we nergens eerder zagen. Dankbaarheid overheerst. Morgen mogen we in deze canyon gaan wandelen. De trip van 15 kilometer (enkel) hebben we geannuleerd vanwege opkomende rugklachten. We gaan morgen de canyon in voor een kilometertje of drie en dan op het gemak weer terug. We hebben er nu al ontzettend veel zin in.